POREZ PO ODBITKU U SMISLU ZAKONA O POREZU NA DOBIT PRAVNIH LICA
Porez po odbitku je regulisan Zakonom o porezu na dobit pravnih lica u Republici Srbiji. Navedeni porez se plaća na Zakonom definisane prihode koje nerezidentno pravno lice ostvari od rezidentnog pravnog lica. Svakako, treba imati u vidu da obveznici ovog poreza mogu biti i nerezidentna pravna lica u određenim, Zakonom predviđenim slučajevima.
Porez po odbitku se obračunava i plaća na sledeće prihode koje ostvari nerezidentno pravno lice:
- prihode od dividendi i udela u dobiti u pravnom licu
- prihode od autorskog i srodnog prava i prava industrijske svojine
- prihode od kamata
- prihode od zakupa i podzakupa nepokretnosti i pokretnih stvari na teritoriji Republike Srbije
- prihode od usluga istraživanja tržišta, računovodstvenih i revizorskih usluga i drugih usluga iz oblasti pravnog i poslovnog savetovanja, nezavisno od mesta njihovog pružanja ili korišćenja, odnosno mesta gde će biti pružene ili korišćene
Gorenavedeni prihodi od usluga (tačka 5) se bliže opisuju Pravilnikom koji je donelo Ministarstvo finansija, pa prilikom određivanje postojanja obaveze plaćanja poreza po odbitku to svakako treba uzeti u obzir.
Predviđena zakonska stopa po kojoj se oporezuju pomenuti prihodi iznosi 20% ukoliko prihod ostvaruje nerezidentno pravno lice koje nije iz jurisdikcije sa preferencijalnim poreskim sistemom.
Ukoliko je lice koje ostvaruje prihode od autorskih naknada, kamata, naknada po osnovu zakupa i podzakupa nepokretnosti i pokretnih stvari na teritoriji Republike, kao i naknada po osnovu usluga (svih) bez obzira na mesto njihovog pružanja ili korišćenja, odnosno mesto gde će biti pružene ili korišćene iz jurisdikcije sa preferencijalnim poreskim sistemom stopa iznosi 25%.
Nerezidentno pravno lice može biti obveznik ovog poreza, i to po stopi od 20% po osnovu ostvarenih kapitalnih dobitaka, prihoda koje ostvari od zakupa i podzakupa nepokretnosti i pokretnih stvari na teritoriji Republike Srbije i po osnovu svih gorenavedenih prihoda koji su ostvareni po osnovu namirenja potraživanja u postupku izvršenja, odnosno u svakom drugom postupku namirenja potraživanja.
POREZ PO ODBITKU I UGOVORI O IZBEGAVANJU DVOSTRUKOG OPOREZIVANJA
Ugovori o izbegavanju dvostrukog oporezivanja (“UOIDO” ili Ugovori) su uglavnom bilateralni međunarodni ugovori koji se zaključuju između dve zemlje (zemlje potpisnice). Kao što i sam naziv kaže, Ugovori omogućavaju izbegavanje dvostrukog oporezivanja (po osnovu poreza definisanih samim Ugovorom) između zemalja potpisnica pod određenim uslovima.
Republika Srbija ima potpisanih 61 Ugovor o izbegavanju dvostrukog oporezivanja. Najveći deo od pomenutih Ugovora je potpisan sa Evropskim zemljama.
Ugovori o izbegavanju dvostrukog oporezivanja imaju primat u odnosu na Zakon. Navedeno znači da ukoliko Srbija sa određenom zemljom ima potpisan Ugovor prilikom plaćanja poreza po odbitku stopa iz Ugovora ima primat u odnosu na stopu definisanu Zakonom.
Takođe, po osnovu UOIDO odnosno odredbama definisanim u njima i na osnovu Zakona određeno lice se može osloboditi obaveze plaćanja poreza po odbitku u određenim slučajevima gde postoji mogućnost da se dokaže da je nerezident sa kojim imamo zaključen Ugovor stvarni vlasnik prihoda i ukoliko se poseduje potvrda o rezidentnosti nerezidentnog pravnog lica (“POR”).
Opšti zaključak je da ukoliko lice prima usluge iz inostranstva, prvo treba obratiti pažnju da li sa tom konkretnom zemljom postoji zaključen Ugovor o izbegavanju dvostrukog oporezivanja jer u tom slučaju Ugovor ima prednost u odnosu na Zakon, pa ukoliko se utvrdi da nema onda treba primeniti stopu iz Zakona.
POREZ PO ODBITKU – PREGLED SVIH PORESKIH STOPA PREMA VRSTAMA PRIHODA I ZEMLJAMA
Poreske stope poreza po odbitku u skladu sa Zakonom o porezu na dobit pravnih lica smo definisali u prvom delu ovog teksta. Takođe, izložili smo važnost Ugovora o izbegavanju dvostrukog oporezivanja u odnosu na Zakon i porez po odbitku.
Republika Srbija ima zaključene Ugovore o izbegavanju dvostrukog oporezivanja sa sledećim zemljama:
