Porez na dobit utvrđivaće se u skladu sa novim pravilima
Poslednjih godina Zakon o porezu na dobit bio je predmet brojnih izmena i dopuna. Najnovije izmene i dopune ovog Zakona usvojene su na sednici Narodne skupštine održanoj 6. decembra 2019. godine. Većina zakonskih odredbi koje su usvojene na navedenoj sednici biće primenjivane prilikom sastavljanja poreskog bilansa i utvrđivanja poreza na dobit za 2020. godinu. Međutim, porez na dobit za 2019. godinu utvrđivaćemo primenom Zakona u koji su uključene novine koje su usvojene krajem 2018. godine a primenjuju se od ove godine.
1. Poslednje izmene i dopune Zakona o porezu na dobit
Zakonodavac je donošenjem najnovijih izmena i dopuna Zakona u decembru ove godine kao ciljeve postavio:
- usklađivanje sa standardima BEPS akcionog plana,
- usklađivanje sa Zakonom o konverziji stambenih kredita indeksiranih u švajcarskim francima,
- uvođenje podsticaja za investicione fondove i
- otklanjanje dvostrukog oporezivanja rezidentnih obveznika koji delatnost obavljaju i u inostranstvu priznavanjem prava na poreski kredit po osnovu poreza po odbitku na usluge, plaćenog u drugoj državi.
1.1. Usklađivanje sa BEPS-om
Usvajanjem poslednjih izmena i dopuna Zakona o porezu na dobit uvodi se Country by country reporting odnosno izveštavanje po zemljama. Novim rešenjem uvodi se obaveza za rezidentno pravno lice koje se smatra krajnjim matičnim pravnim licem međunarodne grupe povezanih pravnih lica, da podnosi godišnji izveštaj o kontrolisanim transakcijama koje se odvijaju u okviru grupe.
Godišnji izveštaj o kontrolisanim transakcijama koje se odvijaju u okviru grupe uključuje pregled
informacija po svakoj jurisdikciji u kojoj multinacionalna grupa posluje. Podaci koji će biti obuhvaćeni izveštajem su podaci o globalnoj alokaciji prihoda između članica grupe multinacionalne kompanije, o plaćenom porezu, broju zaposlenih, vrednosti imovine i kapitala, iznosu neraspoređene dobiti…
Pripremu i podnošenje Country by country izveštaja vršiće krajnja matična pravna lica one
međunarodne grupe koja ispunjava sledeće uslove:
- grupu povezanih entiteta čine povezana pravna lica po osnovu vlasništva ili kontrole u smislu
MRS, odnosno MSFI a čiji ukupni konsolidovani prihodi na nivou ove grupe povezanih lica iznose najmanje 750 miliona evra za period koji prethodi periodu za koji postoji obaveza sastavljanja izveštaja,
- jedna ili više članica grupe ima obavezu da sastavlja, prikazuje, dostavlja i obelodanjuje konsolidovane finansijske izveštaje u skladu sa MRS, odnosno MSFI, ili bi tu obavezu imala kada bi bila pravno lice čijim akcijama se trguje na regulisanom tržištu u Republici ili izvan Republike Srbije i
- najmanje jedno pravno lice u okviru grupe pripada poreskoj jurisdikciji koja se razlikuje od one kojoj pripadaju ostali članovi grupe ili preko stalne poslovne jedinice posluje u poreskoj jurisdikciji kojoj ne pripada centrala.
Opisani Godišnji izveštaj trebalo bi u budućnosti da bude predmet razmene sa drugim poreskim jurisdikcijama sa kojima se u budućnosti očekuje zaključenje sporazuma o razmeni ovih podataka.
Takođe, očekuje se i donošenje Pravilnika kojim će biti predviđeno detaljnije koje podatke Godišnji izveštaj treba da sadrži kao i obrazac samog izveštaja.
1.2. Usklađivanje sa Zakonom o konverziji kredita u švajcarskim francima
Bankama se priznaje pravo na poreski kredit po osnovu konverzije stambenih kredita indeksiranih u švajcarskim francima u iznosu od 2% preostalog duga korisnika kredita a koji je jednak iznosu glavnice na dan konverzije uvećanom za iznos dospele, a nenaplaćene redovne kamate na dan konverzije.
Banka poreski kredit po ovom osnovu može iskoristiti u dva uzastopna poreska perioda. U svakom periodu može koristiti polovinu obračunatog poreskog kredita. Ukoliko to nije moguće, neiskorišćeni iznos se može koristiti u periodu od najduže deset godina.
Očekuje se donošenje pravilnika kojim će biti detaljnije uređen način ostvarivanja prava na poreski kredit.
Novina koju će banke primenjivati već pri sastavljanju poreskog bilansa za 2019. godinu odnosi se na priznavanje rashoda banke u visini preuzetog duga.
1.3. Podsticaji za investicione fondove
S namerom da se motivišu investitori koji ulažu u investicione fondove usvojenim izmenama Zakona predviđeni su podsticaji u vidu izuzimanja dobitaka od prodaje imovine (npr. nepokretnosti, akcija, hartija od vrednosti i sl.) iz poreske osnovice prilikom utvrđivanja poreza na dobit kao i da ovi obveznici nisu dužni da utvrđuju kapitalni dobitak po osnovu prodaje navedene imovine.
1.4. Priznavanje poreskog kredita za porez po odbitku na usluge
Novina je i uvođenje prava na korišćenje poreskog kredita po osnovu poreza po odbitku plaćenog u drugoj državi na prihode od usluga koje je rezidentno lice izvršilo u toj državi.
2. Utvrđivanje poreza na dobit za 2019 – šta su novine?
Nova pravila koja su prvi put u primeni kod utvrđivanja poreza na dobit za 2019. godinu, a usvojena su krajem 2018. godine, tiču se:
- obračuna poreske amortizacije stalnih sredstava nabavljenih od 01. januara 2019. godine (odnosno od prvog dana poreskog perioda koji počinje u 2019. godini kada su u pitanju obveznici kojima se poslovna godina razlikuje od kalendarske godine),
- priznavanja izdataka za reklamu i propagandu u visini troškova iskazanih u bilansu uspeha,
- uvođenja poreskih podsticaja u vezi sa istraživanjem i razvojem, iskorišćavanjem deponovanog autroskog dela ili predmeta srodnog prava kao i novčanim ulaganjima u novoosnovano privredno društvo koje se bavi inovacionom delatnošću,
- obaveze utvrđivanja kapitalnog dobitka ili gubitka prilikom prodaje autorskog ili srodnog prava u celini,
- prava na poreski kredit rezidentnog obveznika koji u drugoj državi ostvari kapitalni dobitak po osnovu prodaje imovine na koji je plaćen porez u toj drugoj državi.
2.1. Kako obračunati poresku amortizaciju za 2019. godinu?
Jedna od najznačajnijih izmena koja je usvojena u decembru 2018. godine a primenjuje se pri sastavljanju poreskog bilansa za 2019. godinu jeste uvođenje novih pravila za obračunavanje poreske amortizacije. Ova pravila primenjivaće se na stalna sredstva koja je obveznik nabavio od 01. januara 2019. godine. Pravila za obračun amortizacije za potrebe utvrđivanja poreza na dobit koja su važila pre ove izmene zakona i dalje će biti u primeni za ona stalna sredstva koja je obveznik stekao zaključno sa 31.12.2018. godine. S obzirom na to da će za potrebe poreskog bilansa obveznici obračunavati amortizaciju i za osnovna sredstva nabavljena u 2019. godini ali i ranije postojaće prelazni period u kom će se primenjivati i stara i nova pravila.
Stalna sredstva koja se svrstavaju u grupe II do V primenom novih pravila amortizovaće se primenom proporcionalne metode na nabavnu vrednost sredstva, amortizovaće se svako sredstvo ponaosob od dana stavljanja u upotrebu do kraja poreskog perioda. Amortizacione stope su ostale nepromenjene.
Kao i do sada, obveznici će računati računovodstvenu i poresku amortizaciju. Međutim, novina se ogleda u tome što će u poreskom bilansu biti priznat reshod u iznosu amortizacije koja je niža. Tako da ukoliko je računovodstvena amortizacija niža od poreske neće biti usklađivanja u poreskom bilansu već se amortizacija iz bilansa uspeha priznaje u celosti.
Za nematerijalnu imovinu koju poreski obveznik nabavi nakon 01. januara 2019. godine amortizacija u poreskom bilansu priznaje se kao rashod u iznosu računovodstvene amortizacije.
Prelazni period u kom će se primenjivati pravila koja su se primenjivala do kraja 2018. uporedo sa pravilima koja važe za sredstva nabavljena od početka 2019. godine trajaće zaključno sa 31. decembrom 2028. godine.
2.2. Izdaci za reklamu i propaganda
Zaključno sa sastavljanjem poreskog bilansa za 2018. godinu postojalo je ograničenje u pogledu priznavanja troškova za reklamu i propagandu. Do navedenog perioda bilo je dozvoljeno priznati ove troškove u poreskom bilansu u visini od 10% ukupnog prihoda. Od 2019. godine troškovi za reklamu i propagandu priznaju se u visini rashoda iskazanog u Bilansu uspeha. Dakle, ograničenje koje je važilo ranije je ukinuto izmenama zakona krajem 2018. godine.
2.3. Novi poreski podsticaji u 2019. godini
- Troškovi koji nastanu u neposrednoj vezi sa istraživanjem i razvojem koje obveznik poreza na dobit obavlja u Srbiji priznaju se za poreske svrhe u duplo većem iznosu od onoga koji je iskazan u Bilansu uspeha. Troškovi istraživanja i razvoja u cilju pronalaženja nafte, gasa ili mineralnih izvora nisu predmet navedenih podsticaja.
- Ukoliko se nosilac autorskog ili srodnog prava opredeli za to moguće je iz poreske osnovice izuzeti 80% ostvarenog prihoda po osnovu naknade za iskorišćavanje deponovanog autorskog dela ili predmeta srodnog prava, osim naknade za prenos autorskog ili srodnog prava u celini.
- Novoosnovano privredno društvo koje obavlja inovacionu delatnost ostvaruje pravo na poreski kredit u visini od 30% izvršenog ulaganja.
Uslovi i način ostvarivanja prava na ove poreske podsticaje detaljnije su uređeni pravilnicima.
2.4. Kapitalni dobici prilikom prodaje prava intelektualne svojine
Prilikom utvrđivanja dobiti za 2019. godinu obveznici su u obavezi da na sva prava intelektualne svojine koja su predmet prodaje u celini obračunavaju kapitalne dobitke. Zaključno sa poreskim bilansom za 2018. godinu kapitalni dobici utvrđivani su samo u vezi sa prodajom prava industrijske svojine.
Obračunati kapitalni dobici po ovom osnovu u oporezivu dobit uključuju se u visini od 20% utvrđenog kapitalnog dobitka. Preostalih 80% je neoporezivo.
2.5. Poreski kredit za rezidentnog obveznika
Ukoliko rezident u inostranstvu proda imovinu na koju se po Zakonu utvrđuju kapitalni dobici i po osnovu te prodaje plati porez u drugoj državi u Republici ostvaruje pravo na poreski kredit po ovom osnovu. Umanjenje obveznikovog poreza na dobit ne može biti veće od iznosa koji bi bio utvrđen primenom stope od 15%.
Kada međunarodnim ugovorom o izbegavanju dvostrukog oporezivanja pravo oporezivanja kapitalnog dobitka pripada isključivo Republici Srbiji pravo na poreski kredit se ne priznaje.
Ukoliko imate dodatnih pitanja vezano za ovu temu, molimo Vas da kontaktirate naš konsultantski tim.
